DoeHetZelf: Digitale TV van zendmasten

Geschikte TV?

Als je wilt weten of je TV al geschikt is voor DVB-T, dan kun je dat nazoeken op de Duitse DVB-T apparatenlijst. Als jouw TV er tussen staat, prijs je dan gelukkig: je hebt geen extra tuner nodig maar kunt gewoon een geschikte antenne aansluiten op de ingang van je TV. Waarlijk een spotgoedkope upgrade!

Analoge antenne

Heb je nog een ouderwetse TV-antenne, bedoeld voor analoge TV? Die werkt ook voor DVB-T. Of het nou een antenne is die op het dak staat of eentje die (ooit) op je TV stond. Ga dus vooral eens snuffelen in een zaakje met oude apparatuur! Het is een goed idee om, net als hieronder eigenlijk, te zoeken naar een antenne die geen voeding nodig heeft maar die gewoon door een goed ontworpen vorm beter ontvangt. Feitelijk is alles wat rechtlijnig is onder de maat.

De reden dat dit werkt is simpel: DVB-T gebruikt de kanaalfrequenties die vroeger voor analoge TV werden gebruikt, en het maakt zo'n antenne niets uit of er analoog of digitaal signaal doorheen gaat. Dat verschil wordt pas in de tuner opgemerkt. Om diezelfde reden is er ook niet zoiets als een HD-antenne, een 3D-antenne of een breedbeeldantenne.

Zie ook deze Duitse consumententest over kant-en-klare antennes met een erg leuk filmpje.

Simpele antenne

Bij een tuner voor DVB-T zit doorgaans een simpele antenne, maar er zijn er ook waarbij geen antenne wordt meegeleverd, bijvoorbeeld als de TV in staat is DVB-T te decoderen.

Een antenne is in principe gewoon een draadje dat gevoelig is voor radiogolven van de juiste lengte. Je kunt zonder veel moeite zelf antennes in elkaar knutselen, zolang je maar oplet dat je voorgeschreven maten en materialen volgt. Als je online zoekt naar dvb-t antenne dan vind je onderstaande als eenvoudigste werkwijze. Maak hem van een bestaande antennekabel of koop een nieuw stukje coax-kabel met TV-stekker; het is ongeveer 5 minuten werk.

Constructie:

1. Pak een voldoende lang stuk standaard coax-kabel (standaard wil zeggen: 75 ohm).
2. Zorg voor een uiteinde met de juiste stekker voor de DVB-T ontvanger.
3. Strip aan het andere uiteinde 12,5 cm van de plastic buitenmantel af.
4. Ontrafel de metalen omvlechting, en vouw hem omlaag tot hij ook 12,5 cm lang is. Zet het daar desnoods vast met plakband.
5. Als er behalve draadjes ook een folie in de omvlechting zit dan kun je die gerust wegknippen.
6. Je zou de plastic binnenmantel ook nog kunnen wegstrippen, maar zorg dan wel dat er een paar mm isolatie blijft, zodat de buitenmantel en binnengeleider elkaar niet kunnen raken.
7. Monteer het geheel op een bamboestokje of iets anders waarmee je hem kunt plaatsen. Vermijd daarbij het gebruik van metaal.

Een eenvoudige antenne gemaakt door het strippen van een coax-kabel. Als je geen "echt" gereedschap hebt dan pak je gewoon een schaar of mes uit de keukenla!

Tips:

• Plaats de antenne vertikaal, en niet in de buurt van metalen voorwerpen.
• Zoek een plek met goede ontvangst, bijvoorbeeld voor een raam. Prik de antenne gerust in een bloempot, maar niet met de metalen delen.
• Bij slecht weer kun je soms beter ontdekken wat de beste opstelling is.
• Je zult je tuner moeten laten zoeken naar digitale zenders.
• Zenders zitten vaak met een aantal samen op een kanaalfrequentie. Dit zorgt ervoor dat met digitale TV meer zenders mogelijk zijn dan met analoge TV.
• Voor buitengebruik moet je het koper beschermen tegen de elementen. Je kunt er bijvoorbeeld een plastic slangetje overheen schuiven, en de uiteinden na een geslaagde test zorgvuldig dichtlijmen.
• Een iets betere antenne maak je met een stuk draad of met twee bierblikjes.

Richtantenne

Deze antenne geeft veel betere resultaten dan bovenstaande simpele antenne, en ook veel beter dan de meeste die je in winkels koopt. De tactiek is niet om slecht signaal op te peppen met een versterker, maar om een uitgekiende vorm ("log-periodiek") te gebruiken die hem extra gevoelig maakt in een bepaalde richting. Je bent ongeveer een uurtje kwijt om deze antenne in elkaar te knutselen, en de kosten liggen rond 5 Euro. De ontvangst die je ermee krijgt is subliem.

De "log-periodic" antenne bestaat uit een aantal antennepunten die op maat moeten worden gemaakt. Je hebt twee van deze helften nodig.

Constructie:

1. Maak van metaal tweemaal de hierboven getekende vorm. Je kunt ze bijvoorbeeld solderen van elektriciteitsdraad. Plastic isolatie kan eventueel blijven zitten op plekken waar je niet hoeft te solderen.
2. Monteer de twee vormen met tussenliggende isolatie op elkaar, zodat de pennen van dezelfde lengte de omgekeerde kant op wijzen.
3. Pak een voldoende lang stuk standaard coax-kabel (standaard wil zeggen: 75 ohm).
4. Zorg voor een uiteinde met de juiste stekker voor de DVB-T ontvanger.
5. Strip aan de andere kant een klein stukje van de buitenmantel weg, en een kleiner stukje van de binnenmantel.
6. Verbind de omvlechting en binnengeleider van de coax-kabel met de twee smalle einden van de twee metalen constructies. De twee geleiders uit de coax-kabel mogen elkaar niet raken.

Als je twee halve antennes in elkaar hebt gesoldeerd, dan is dit hoe je ze met de coaxkabel verbindt. Zorg dat de helften min of meer op elkaar liggen, met de horizontale geleiders naast elkaar, maar wel met isolatie ertussen. Zorg dat tegenovergestelde pennen van de twee helften zo goed mogelijk in elkaars verlengde komen te liggen.

Tips:

• Koper als materiaal voor de antenne is prima geschikt voor een binnen-antenne maar niet voor buiten; koperroest (groen of blauw) is zeer giftig en geleidt bovendien niet. In het algemeen moet het materiaal elektrisch geleiden.
• Soldeer eerst de pennen aan de hoofdgeleider vast, en knip ze daarna pas op maat. De achterste hoek hoef je niet te solderen, maar kun je gewoon (zo scherp mogelijk) buigen.
• Als solderen van de coax-kabel (met name de buitenmantel) niet lukt, dan kun je ook kroonsteentjes gebruiken.
• Maak de langste uitstekers vast aan een gemeenschappelijke steun, zoals een verfroerhoutje. Dat kun je vervolgens ergens insteken.
• De opstelling is met de uitsteeksels vertikaal. De puntige kant "wijst" naar de zendmast waarvan ontvangst gevoelig moet zijn; dat kan een zendmast van Digitenne zijn of, als Digitenne royaal binnenkomt en je woont vlakbij de grens, een zendmast in Duitsland of Belgie.
• Tuners geven soms met "dB" aan hoe sterk de ontvangst is; gebruik dat bij het vinden van de goede richting. Let op dat de ontvangst kan verschillen per kanaalfrequentie.
• Zelfs al heb je met een andere antenne al naar zenders gezocht, laat je tuner toch opnieuw zoeken. De kans bestaat dat hij met deze betere antenne nieuwe kanaalfrequenties vindt.

Extra mogelijkheden

Bovenstaande volstaat voor digitale ontvangst van gratis zenders. Er zijn daarnaast uitbreidingen denkbaar.